Bạn gặp một người bạn cũ thời phổ thông và không thể nhớ ra tên của người ấy? Bạn không thể nhớ cái lần đầu tiên nắm tay người yêu khi bất ngờ bị cô ấy hỏi khó? Những tình huống "hay quên" khó xử trên đều do một phân tử trong não có tên PKMzeta gây ra và mức độ hoạt động của phân tử này sẽ quyết định trí nhớ của bạn. Đây là kết quả của nghiên cứu mới nhất do Viện sức khỏe quốc gia Mỹ (NIH) thực hiện.


Nghiên cứu được thực hiện trên đối tượng thí nghiệm là chuột. Trong đó, trí nhớ của chuột có thể được tăng cường hay thậm chí xóa đi nhờ vào sự kích thích hoạt động của enzyme não PKMzeta. Để điều khiển lượng enzyme này, nhóm nghiên cứu tiêm một vi rút gây nhiễm trùng phần vỏ não có PKMzeta và nhận thấy có sự gia tăng khả năng nhớ của chuột. Sau đó, nhóm đảo ngược quá trình với việc tiêm enzyme ở thể đột biến thụ động vào phần não đó để thử nghiệm khả năng xóa trí nhớ. Kết quả không nằm ngoài dự đoán, trí nhớ chuột bị giảm sút.

Trước đây, một nghiên cứu khác thử nghiệm trên chuột cũng do NIH cấp vốn đã chỉ ra rằng một chất tăng trưởng giống insulin (IGF-II) có tác động rất lớn đến khả năng lưu nỗi sợ của chuột khi chất này được tiêm đều đặn vào khu vực trí nhớ của nó. Tuy nhiên, PKMzeta khác ở chỗ chất này hoạt động liên tục, và tác động lên nhiều loại ký ức khác nhau tại một vùng nhất định của não. Điều này đặt ra khả năng trong tương lai khi con người có thể nhắm đến một số vùng ký ức cụ thể mà họ muốn phục hồi. "Cơ chế quan trọng này có thể trở thành trọng tâm nghiên cứu của các nhà khoa học trong việc điều trị những chứng bệnh như rối loạn trí nhớ do stress, do tuổi già", giám đốc NIH Thomas R. Insel cho biết.